Kto będzie beneficjentem, a kto płatnikiem programu Polski Ład? Jak deklarowane zmiany wpłyną na wysokość dochodów osób zatrudnionych i przedsiębiorców?
Nazwa założeń nowej polityki podatkowo-społecznej, przedstawionej przez obóz rządzący 15 maja 2021 r. podczas konwencji „Zjednoczonej Prawicy”, nawiązuje do nazwy „New Deal” – czyli reform ekonomiczno-społecznych wprowadzonych w Stanach Zjednoczonych przez prezydenta Franklina Delano Roosevelta w latach 1933–1939, których celem było przeciwdziałanie skutkom wielkiego kryzysu lat 1929–1933.
10 bloków założeń programu Polski Ład
- Polski Ład: Plan na zdrowie
- Polski Ład: Uczciwa praca – godna płaca
- Polski Ład: Dekada rozwoju
- Polski Ład: Rodzina i dom w centrum życia
- Polski Ład: Polska – nasza ziemia
- Polski Ład: Przyjazna szkoła i kultura na nowy wiek
- Polski Ład: Dobry klimat dla firm
- Polski Ład: Czysta energia – czyste powietrze,
- Polski Ład: CyberPoland 2025
- Polski Ład: Złota jesień życia
W niniejszym opracowaniu skupimy się na syntetycznym przedstawieniu zwłaszcza kwestii dotyczących danin publiczno-prawnych.
Wyższa kwota wolna od podatku w Polskim Ładzie
Jedną z najważniejszych deklaracji zawartych w programie jest podniesienie kwoty wolnej od podatku do 30 tysięcy złotych. Aktualna kwota wolna od podatku wynosi 8000 zł.
Wyższa kwota wolna od podatku ma przyczyniać się zwłaszcza do wzrostu progresywności systemu podatkowego. Założenia planu wskazują, że podatki będą niższe dla osób o niskich i średnich dochodach (na podstawie informacji rządowych to jest ok. 18 mln beneficjentów) oraz wyższe dla mających wysokie dochody.
W praktyce kwota wolna od podatku w wysokości 30 tys. zł będzie skutkować brakiem podatku od płacy minimalnej.
Zwiększenie progu podatkowego z 85 tys. do 120 tys. złotych
Aktualny próg podatkowy wynosi 85.528 zł. Program zakłada zwiększenie progu podatkowego do kwoty 120 000 zł. Podczas konwencji inaugurującej wprowadzenie „Polskiego Ładu” stwierdzono:
To oznacza, że z każdej złotówki od kwoty 120 tys. zł podatek będzie wynosił 32 grosze, a od tej powyżej 85 tys. do 120 tys. – 17 groszy zamiast wcześniejszych 32.
Zmiana sposobu wyliczania składki zdrowotnej
Założenia programowe wskazują, że składka zdrowotna ma zostać ujednolicona dla pracowników i przedsiębiorców – na poziomie 9 procent od podstawy opodatkowania. Dla przypomnienia, aktualnie większość przedsiębiorców płaci składkę zdrowotną w formie ryczałtu wynoszącego 380 zł. Wskutek zmian ryczałt ma przestać obowiązywać. Program „Polski Ład” ma uniemożliwiać odliczanie składki zdrowotnej od podatku. Na podstawie aktualnych przepisów przedsiębiorcy mają prawo pomniejszyć podatek o 7,75 proc. podstawy wymiaru składki, co w przypadku przedsiębiorców pozwala na miesięczne odliczenie na poziomie 328,78 zł. Natomiast w skali roku to 3945,36 zł. Na podstawie wprowadzonych zmian podatkowych, przy założeniu kwoty wolnej od podatku i przy wyższym progu, polski podatnik będzie obciążony podatkami odpowiednio o stawce: 24,75 proc. i 39,75 proc. Jak tę zmianę oceniają eksperci Banach Outsourcing?
Brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej będzie skutkować niwelacją korzyści podatkowych dla osób średnio zarabiających oraz wyższymi obciążeniami podatkowymi dla osób lepiej zarabiających – podsumowuje Joanna Pepłońska, HR Manager w Banach Outsourcing.
Rewolucja w zatrudnieniu w ramach Polskiego Ładu
Także do głównych założeń programowych programu „Polski Ład” należy ujednolicenie form zatrudnienia. Inicjatorzy zmian planują sukcesywną likwidację zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych, a na ich miejsce wprowadzenie generalnej podstawy zatrudnienia, tj. umowy o pracę. Prezes Prawa i Sprawiedliwości, Jarosław Kaczyński, podczas konwencji programowej wskazał, że:
„umowy śmieciowe, czyli umowy cywilnoprawne, zostaną od razu oskładkowane, ale dążymy to tego, aby w krótkim czasie powstał jeden model kontraktu pracy”.
Na podstawie tej wypowiedzi można domniemać, że umowy cywilnoprawne w większości przypadków nawiązania stosunku prawnego zostaną zastąpione umowami o pracę.
Program zakłada również szereg zmian polegających na dostosowaniu stosunku pracy do potrzeb rodzinnych. Założenie programowe ma stanowić rozwiązanie dla osób chcących pogodzić kwestie rodzinne z zawodowymi, zwłaszcza w przypadku młodych rodziców, planujących potomstwo bądź powrót na rynek pracy.
Uregulowanie pracy zdalnej
W kontekście zmian na rynku pracy wprowadzonych wskutek transformacji wynikającej z pandemii koronawirusa zostanie uregulowana także praca zdalna. Na razie program nie wskazuje szczegółów nowych rozwiązań, ale na podstawie wstępnych założeń można zakładać, że nowe przepisy będą wprowadzać ułatwienia w wykonywaniu pracy zdalnej. Mogą dotyczyć też regulacji czasu, miejsca i sprzętu, na jakim będzie wykonywana praca zdalna. Założenia programowego mają czynić pracę zdalną bardziej dostępną dla rodziców chcących pogodzić pracę zawodową z opieką nad dziećmi.
A oto 5 najważniejszych punktów programu „Polski Ład” według Kancelarii Prezesa Rady Ministrów:
Termin przyjęcia przez Radę Ministrów ważniejszych zmian programowych „Polskiego Ładu” został wyznaczony na wrzesień 2021 r.